شهریار

شهریار» ماکیاولی کتابی است سترگ، با نثری پرشور، برای انسانهای همه دوره ها در شناخت ماهیت قدرت؛ اندرزنامه ای است برای دستیابی به قدرت و حفظ آن؛ بیانیه ای است در چگونگی فرمانروایی و فرمانبرداری. «شهریار» داریوش آشوری نمونه ای عالی از ترجمه است که علاوه بر دقت در انتقال معنا، سبک بیان نویسنده نیز به خواننده منتقل شده است. داریوش آشوری با نگاهی به نوع ادبی سیاست نامه نویس و نصیحت الملوک نویسی در زبان فارسی توانسته این رساله را همچون یک سیاست نامه مدرن به زبان فارسی درآورد. بی آنکه نثر او رنگ کهنگی به خود بگیرد یا در ورطه عربی نویسی نصیت الملوک ها یا سره نویسی سقوط کند. از حیث محتوا، تا پیش از شهریار، این نوع ادبی مشحون بود از پند و اندرزهایی به پادشاه، در باب فضایلی چون شفقت و شجاعت. اما سخن ماکیاولی جدید بود. … برای این پیام جدید، آشوری بیان جدیدی خلق کرده است. در توصیف ترجمه خوب گفته اند ابداع متنی که نویسنده اگر زبان مادری اش همان زبان مترجم بود آن را می نوشت. شاید اگر آن جمهوری خواه فلورانس می خواست شهریارش را به فارسی بنویسد، حاصل کار چیزی می شد نزدیک به شهریار آشوری. چنین ترجمه ای مستلزم دانشی وسیع و تخیلی بسیار غنی است.